رَگـتـايـم
قبل از سفر و توی همون هاگير و واگير خريدِ دلار و بستن بار و بنديل، با توجه به محدوديت بار، مطابق هميشه هفت، هشت تايی هم كتاب با خودم بردم. اگه فكری برای تحمل كردن اون 15-16 ساعت پرواز نكنی قطعاً پير ميشی توی هواپيما!
در مسافرتهای طولانی، عموماً آدمها پناه میبرند به قرصهای آرامبخش و خواب و زانكس و اينجور چيزها ولی كمتر پيش اومده كه من رو به اين مواد افيونی! بيارم كه اگر هم بيارم مطمئن هستم كه پلك رو پلك نميذارم و عينهو جغد فقط زل ميزنم به در و ديوار و صد البته خانمهای مهماندار!
تعريف و تمجيدِ چند تا كتاب رو شنيده بودم ولی خب هر كتابی رو هم نميشه توی محيطِ تنگ و تاريك و ناخوشايندِ هواپيما خوند. كتاب بايد خوشخون باشه و حالا من میتونم صِحه بذارم به نظر شركت انتشاراتی رَندوم هاوس كه "رگتايم" را جزو صد رمان برتر انگليسیزبان انتخاب كرده.
رگتايم "Ragtime" داستان شخص نيست كه داستانِ آمريكاست. شخصيت اول رو شايد بشه گفت جامعهی آمريكا در سال 1900 ميلادی است. جامعهی بیرحمی كه در حال پوست انداختن و متحول شدنه. رگتايم داستان شكل گرفتن يك كشور، يك جامعه و يك دولته كه در اين بين هيچ هراسی نداره از لِه كردن آدمها و در اين بين نويسنده با مهارت تونسته در كنار به تصوير كشيدن اين جامعه، وارد زندگی آدمها بشه و در كنار شخصيتهای ساخته شده از افراد معروفِ دنيا مثل هنری فورد، ويلسون، فرويد و ... نيز استفاده كنه.
دكتروف، نويسندهی كتاب معتقده كه: "اين جهان برای دروغگوها ساخته شده و ما نويسندهها دروغگوهای مادرزاديم." و دكتروف در اين كتاب چنان با قدرت و مهارت و شجاعت دروغ ميگه كه ما شك نمیكنيم در اون برهه از زمان، تمام اين شخصيتها در نيويورك (محل وقوع داستان) حضور داشتند. هنریفورد در شمال و زاپاتا در جنوب غربی آمريكا.
رگتايم از سه داستان تودرتو تشكيل شده. سه داستانی كه به موازات هم پيش ميره، بعضی وقتها و با پايان فصل تو حس میكنی يكی از داستانها تموم شده ولی مجدداً و در نقطهی ديگه داستان ادامه پيدا میكنه و نهايتاً هر سهی اين داستانها بهم ميرسه.
رگتايم سرشار از تضاده. تضاد بين فرهنگها. تضاد بين نژاد و طبقات اجتماعی. غم و شادی و شايد مهمترين اين تضادها (بواسطهی حضور آدمهای معروفِ دنيا) تضاد بين واقعيت و خيال باشه.
رگتايم نوعی موسيقی جاز و از ترانههای سياهپوستان آمريكاست. جابلين مخترع اين موسيقی ميگه: "اين قطعه را تند ننوازيد. درست نيست كه رگتايم را تند بنوازيد." و جابلين چقدر درست گفته، چونكه بايد رگتايم رو آروم و باحوصله بخونيد تا لذت ببريد از دروغهای نويسندهی بزرگ و معاصر، آقای دكتروف.
رگتايم / ای. ال. دكتروف / ترجمه نجف دريابندری / انتشارات خوارزمی / 280 صفحه / ۴۵۰۰ تومان